De traditionele controller bestaat niet meer in 2030. Dat is de overtuiging van steeds meer organisaties. Zeker nu er talloze nieuwe technologieën op de markt komen die de huidige werkzaamheden van de controller sneller en efficiënter kunnen uitvoeren. Maar wat gebeurt er dan met de controller? Bestaat de controller nog in 2030? En wat is dan zijn rol? Ik denk dat er vooral op het gebied van analyse en advisering een belangrijke rol weggelegd is voor controllers.
Finance ondergaat een forse transformatie de komende jaren door big data en nieuwe technologieën. Eenvoudige oplossingen zoals digitaal factureren waren slechts het topje van de ijsberg. De komende jaren nemen innovaties zoals blockchain, artificial intelligence en augmented reality een belangrijke rol in binnen finance. Dat heeft invloed op de rol van de controller. Want veel taken die een controller momenteel uitvoert, kunnen met technologie efficiënter en sneller.
De robot verzamelt, controleert en rapporteert
Het lijkt slechts een kwestie van tijd voordat robots financiële cijfers verzamelen, controleren en verwerken. Nu is dat vaak een tijdrovend en complex proces. Met een robot is dat verleden tijd. Die zorgt er binnen no time voor dat alle cijfers en feiten kloppen. Alleen bij de laatste check komt er misschien nog een controller aan te pas. In die rol voegt een controller daarom nog weinig waarde toe. En ook het rapporteren neemt de robot grotendeels uit handen van de controller. Dankzij nieuwe technologieën kan iedereen in een organisatie straks (bijna) real time rapportages opvragen, terwijl een controller maandelijks of per kwartaal rapporteert. Het einde van de rol van de controller, zou je denken.
De nieuwe rol van de controller
Toch is dat niet het geval. Het werk van de controller verschuift namelijk naar een meer analytische en adviserende rol. Met artificial intelligence is data razendsnel beschikbaar en accuraat, maar wie geeft inhoud aan de cijfers? Wat betekenen de cijfers? En welke conclusies kun je daaraan verbinden? En hoe ga je de business adviseren en sturen om de juiste keuzes te maken?
Analyses zijn nu vaak nog een ondergeschoven kindje bij organisaties. In de toekomst besteden controllers meer tijd om het verhaal achter de cijfers te vertellen. De controller focust zich straks vooral op de financiële impact van beslissingen. Vervolgens adviseert hij de business op basis van zijn bevindingen. Daarvoor heeft de controller niet genoeg aan alleen correcte cijfers. Hij moet zijn verhaal ook over kunnen brengen. Dat vraagt om verstand van de business, kennis van IT en het vermogen om buiten de eigen organisatie te kijken. Zo is de controller in staat om kansen en risico’s te signaleren en een gedegen advies te geven. Om maximale waarde te genereren voor de business, moeten controllers dus nieuwe vaardigheden ontwikkelen. Competenties die controllers in staat stellen om hun expertise in finance breder in te zetten.
Welke vaardigheden heeft de controller dan nodig?
Over welke vaardigheden moet de controller van de toekomst beschikken om analytisch en adviserend meerwaarde te creëren? Ik zet de belangrijkste op een rij.
1. De controller nieuwe stijl is een analytics wizard. Hij is thuis in de wereld van analytics en weet hoe de verschillende datastromen in de organisatie lopen. Hij weet welke tools hij het beste in kan zetten om grote hoeveelheden data om te zetten in relevante informatie. Hij combineert financiële cijfers met operationele en externe data zoals social media data, demografische gegevens en big data om gevraagd en ongevraagd de business te adviseren. Door analytics toe te passen, krijgt de controller sneller inzicht, kan hij (toekomst)scenario’s vergelijken en kan hij risico’s inschatten.
2. Om analyses relevant te maken voor zijn organisatie, moet de controller van de toekomst beschikken over brede kennis van de business en sterke sociale vaardigheden. Hij begrijpt de hiërarchie, snapt de politiek binnen de organisatie en weet op welke KPI’s verschillende managers sturen. Hij is een leidende figuur binnen de organisatie die weet hoe hij moet onderhandelen en beïnvloeden. Maar hij begrijpt ook dat de grenzen tussen de organisatie en de buitenwereld vervagen. Hij zoekt de samenwerking op en is alert op ontwikkelingen buiten de organisatie.
3. Behalve business en externe factoren bivakkeert de controller in zijn nieuwe rol ook tussen finance en IT. Hij spreekt de taal van data professionals en beschikt over voldoende IT-kennis om zich makkelijk staande te houden. De controller dicht de kloof tussen de afdelingen, zet aan tot samenwerking en brengt datastromen bij elkaar.
4. Nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. De controller houdt deze in samenwerking met de business nauwlettend in de gaten. Hij onderzoekt wat voor impact nieuwe technologieën kunnen hebben op de business. Hoe ga je daarop sturen? Welke KPI’s laat je daarop los als organisatie?
5. Behalve kansen ontdekt de controller ook risico’s in data. Hij is voortdurend op de hoogte wat er in de markt gebeurt. Zijn er potentiële bedreigingen voor de business? Zijn er ontwikkelingen in op maatschappelijk en politiek gebied die invloed kunnen hebben op de organisatie? Werken we nog compliant?
Verantwoordelijkheid
Persoonlijk denk ik dat de rol van de controller de komende jaren alleen maar interessanter wordt. Hij of zij combineert de huidige kennis van finance met nieuwe vaardigheden. De controller is niet langer verantwoordelijk voor de cijfers die op papier staan, want die taak leggen we bij een robot. De toegevoegde waarde van de controller is om verantwoordelijkheid te dragen voor het verhaal achter de cijfers. En dát kan je niet overlaten aan een robot.
Daarom moedig ik je aan om zo snel mogelijk aan de slag te gaan. Schrijf je in voor een seminar, volg workshops en cursussen. Verbeter je sociale vaardigheden, duik in de organisatie en neem een kijkje in de keuken van je partners en klanten. Want de controller die zijn horizon nu verbreedt, heeft in 2030 een enorme voorsprong.
Welke vaardigheden wil jij als controller ontwikkelen om voorbereid te zijn op de toekomst?