Logging en monitoring: aantoonbare zekerheid onder NIS2

De NIS2-richtlijn vraagt van organisaties dat ze continu grip hebben op hun digitale landschap. Het is niet langer voldoende om beveiligingsmaatregelen te nemen; je moet ook aantoonbaar kunnen laten zien dat je systemen en datastromen onder controle zijn. Hier komen logging en monitoring centraal in beeld.

Waar logging en monitoring vroeger vooral werden gezien als technische beheertaken, zijn ze onder NIS2 uitgegroeid tot kritieke compliance-eisen. Zonder inzicht in wat er binnen je IT- en OT-omgeving gebeurt, kun je geen verantwoording afleggen aan auditors, geen incidenten tijdig detecteren en geen vertrouwen opbouwen bij klanten en partners.

Op deze pagina lees je wat logging en monitoring betekenen in de context van NIS2, waarom dit vaak complexer is dan gedacht, en hoe systeemintegratie↗ een sleutelrol speelt om alles overzichtelijk en beheersbaar te maken.

Systeem integratie Spaghetti IT

Wat betekenen logging en monitoring?

Logging en monitoring zijn twee verschillende maar nauw verweven activiteiten.

  • Logging gaat over het vastleggen van gebeurtenissen in systemen en applicaties. Denk aan inlogpogingen, datatoegang, wijzigingen in configuraties of transacties tussen applicaties. Het resultaat is een audit trail die laat zien wie wat wanneer heeft gedaan.
  • Monitoring gaat over het actief bewaken van systemen en datastromen in real time. Hierbij worden logs en events continu geanalyseerd om afwijkingen of incidenten direct te signaleren.

Samen vormen logging en monitoring de basis om:

  • incidenten vroegtijdig te ontdekken,
  • forensisch onderzoek mogelijk te maken,
  • en aan te tonen dat processen en datastromen onder controle zijn.
Netwerkzorg En Preventie Axians IPaas Industrie Machines

Logging en monitoring onder NIS2

De NIS2-richtlijn benoemt expliciet dat organisaties continu inzicht moeten hebben in hun IT- en OT-omgeving. Dit betekent concreet dat je:

  • logs moet genereren en bewaren van kritieke systemen en koppelingen,
  • monitoring moet inzetten om afwijkingen en dreigingen te detecteren,
  • en rapportages moet kunnen leveren aan toezichthouders en auditors.

Zonder logging en monitoring kun je geen sluitende incidentrespons uitvoeren, en dat is onder NIS2 wél verplicht. Een datalek of systeemstoring zonder audit trail is praktisch onverdedigbaar en kan leiden tot hoge boetes of reputatieschade.

Uitdagingen in de praktijk

Veel organisaties hebben moeite om logging en monitoring effectief in te richten. Logdata is vaak verspreid over verschillende systemen, waardoor je wel informatie hebt maar geen overzicht. Ook in OT-omgevingen, zoals PLC’s en SCADA, ontbreekt vaak goede logging. Dat maakt het lastig om incidenten te herkennen en risico’s tijdig te beheersen.

Daarnaast zijn logs zonder structuur of centrale toegang nauwelijks bruikbaar voor audits. Auditors verwachten duidelijke rapportages die aantonen wie toegang had, welke acties zijn uitgevoerd en hoe incidenten zijn opgevolgd. Legacy-systemen↗ maken dit nog complexer, omdat ze vaak beperkte logging bieden en daardoor blinde vlekken veroorzaken. Zonder grip op deze uitdagingen is NIS2-compliance↗ vrijwel onmogelijk.

Grip Op Je Datastromen Integratiebehoeften

De rol van systeemintegratie bij NIS2

Systeemintegratie speelt een cruciale rol bij het overzichtelijk en betrouwbaar inrichten van logging en monitoring.

Centraal platform voor datastromen

Een integratieplatform fungeert als centrale hub waar alle datastromen samenkomen. Dit maakt het mogelijk om loggegevens niet langer versnipperd te beheren, maar uniform te verzamelen en te analyseren.

Volledige zichtbaarheid

Doordat alle koppelingen via één platform verlopen, ontstaat een compleet beeld van transacties tussen systemen. Je ziet direct welke applicaties met elkaar communiceren, welke data wordt uitgewisseld en wie toegang heeft.

Boomi Axians Boomi Vs Powerplatform

Automatische audit trails

Integratieplatformen kunnen automatisch logs genereren en bewaren van elke transactie. Dit levert precies de documentatie op die auditors nodig hebben en bespaart veel tijd bij compliance-checks.

Snellere incidentrespons

Door real-time monitoring en alerts via het integratieplatform kunnen afwijkingen direct worden opgepikt. Hierdoor kan je sneller reageren op incidenten en voldoe je aan de meldplicht onder NIS2.

Best practices voor logging en monitoring

Goede logging en monitoring gaan verder dan techniek alleen. Het vraagt om duidelijke keuzes, slimme inrichting en een aanpak die aansluit bij de dagelijkse praktijk. Met deze best practices leg je een stevig fundament voor NIS2-compliance én creëer je meer grip op je digitale landschap.

  • Centraliseer logverzameling: zorg dat alle logdata vanuit verschillende systemen naar één plek stroomt.
  • Standaardiseer formats: uniforme logging maakt analyse eenvoudiger en betrouwbaarder.
  • Definieer bewaartermijnen: NIS2 vraagt om beleid rond retentie van logdata.
  • Automatiseer monitoring: gebruik SIEM-tools of integratieplatformen om afwijkingen automatisch te detecteren.
  • Maak logging toegankelijk voor audits: zorg dat rapportages eenvoudig gegenereerd kunnen worden.

Stappenplan naar NIS2-ready logging en monitoring

  • 1. Inventariseer logbronnen

    Begin met het in kaart brengen van alle systemen, applicaties en apparaten die logdata genereren. Denk hierbij niet alleen aan IT-systemen zoals servers en applicaties, maar ook aan OT-omgevingen zoals PLC’s of sensoren. Een compleet overzicht voorkomt dat belangrijke gebeurtenissen onopgemerkt blijven en legt de basis voor consistent beheer.

  • 2. Breng datastromen in kaart

    Vervolgens is het cruciaal om inzicht te krijgen in hoe informatie zich door je organisatie en keten beweegt. Welke gegevens gaan van het ene systeem naar het andere, en via welke koppelingen? Dit maakt duidelijk waar risico’s ontstaan en waar extra monitoring nodig is om compliance te borgen.

  • 3. Kies een centraal platform

    Losse logbestanden zijn niet werkbaar. Door logging en monitoring te bundelen in één centraal platform creëer je overzicht en uniformiteit. Een integratieplatform of SIEM-oplossing zorgt dat data uit verschillende bronnen bij elkaar komt en eenvoudig kan worden geanalyseerd.

  • Definieer policies en bewaartermijnen

    Niet alles hoeft oneindig gelogd te worden, maar NIS2 vraagt wel om duidelijke keuzes. Stel beleid op: wat log je standaard, welke gegevens zijn cruciaal voor audits en hoe lang bewaar je ze? Leg ook vast wie toegang heeft tot logdata, zodat je voldoet aan privacy- en beveiligingseisen.

  • Implementeer monitoring en alerts

    Logging zonder monitoring is als een archief waar niemand naar kijkt. Zorg daarom voor real-time monitoring, automatische alerts en dashboards die afwijkingen direct zichtbaar maken. Hiermee verklein je de kans dat incidenten onopgemerkt blijven en voldoe je aan de meldplicht onder NIS2.

  • Train teams en stel procedures vast

    Techniek alleen is niet genoeg. Logging en monitoring krijgen pas waarde als teams weten hoe ze de informatie moeten gebruiken. Train medewerkers in het herkennen van signalen, maak procedures voor incidentrespons en leg verantwoordelijkheden vast. Zo wordt logging niet alleen een technische tool, maar een integraal onderdeel van je security- en compliancebeleid.

Axians Integratie Ipaas - integratie Axians Integratie Ipaas - integratie

Waarom samenwerken met Axians voor NIS2?

Klein genoeg om van te houden, groot genoeg om op te bouwen.

Axians helpt organisaties in Nederland bij het aantoonbaar voldoen aan de NIS2-richtlijn. Als onderdeel van VINCI Energies hebben we toegang tot een internationaal netwerk van cybersecurity- en integratiespecialisten↗. Met meer dan 45 experts in Nederland ondersteunen we organisaties bij centrale logging, monitoring en het veilig inrichten van datastromen.

We combineren de diepgaande kennis van een systeemintegrator met pragmatisch advies over compliance. Zo zorgen we dat processen, data en technologie niet alleen veilig, maar ook toekomstbestendig blijven.

Wil je weten hoe jouw organisatie logging en monitoring optimaal kan inzetten voor NIS2 compliance↗? Neem contact met ons op en ontdek hoe wij je helpen om grip te krijgen op je datastromen.

Advies over logging, monitoring en NIS2

Grip op logging en monitoring is onmisbaar voor NIS2-compliance. Onze specialisten in systeemintegratie helpen je graag verder met praktisch advies. Vul het formulier in en ontdek hoe wij jouw datastromen inzichtelijk, veilig en beheersbaar maken.